PERANGAN GAMELAN
Gendang
(bahasa melayu) utawa Kendhang ing bahasa Jawa digawe saka kulit kewan
kayata sapi, kebo lan liya-liyane.
Kendhang
salah satunggaling alat music kang penting krana kendhang dipun ginakaken
ngatur irama. Cara ngginakaken Kendhang yaiku ditabuh kaliyan tangan tanpa nginakaken
alat bantu.
Wonten
tigang jenisin kendhang ingkang dipun ginakaken yaiku kendang ketipung, kendang
ciblon/kebar. Lan ingkang kaping tiga kendang gedhe uatawa kendang kalih.
Alat puniki
duweni bilahan-bilahan kang disusun wonten ing bingkai kayu lan ana enam bilah wonten
ugi ikang pitung bilah. Kagunaan saking tigang alat punika yaiku dados
resonator.
Cara
ngginakaken Instrumen punika yaiku ditabuh
kaliyan migunakaken pemukul ingkang dipun damel kaliyan kayu. Ingkang
dipun tingali saking ukuran lan fungsinipun, instrumen iki duweni tigang jenis
yaiku demung (alat sing paling gedhe), saron (berukuran sedang) dan, peking (sing
paling cilik).
3.
Gong
dan Kempul
Gong
dipun ginakaken dados tanda awal lan akhir saking gendhing, mula gong punika menehi
kaseimbangan wonten ing lirik gendhing ingkang dhawa.
Gong ana
rong macem yaiku : gong ageng ( ukuranne rada gedhe) lan gong suwukan / gong
siyem (ukurannya sedang utawa cilik saking gong ageng).
Kempul
uga duweni bentuk kaya Gong naming ukuranipun cilik-cilik. Kempul duweni
fungsi penanda aksen-aksen ingkang wigati ana ing sajroning ukara ing
gendhing. Wektu lagi nggending kempul dilakokake kaliyan nada ingkang
pada karo nada balungan, ewadene kempul uga saged dhisiki nada balungan.
Bonang ana rong jenis yaiku bonang
barung lan bonang panerus. Sing bedakaken saking rong jenis boning mau yaiku ukuran
lan cara migunakaken.
Bonang barung ukurane luwih gedhe
saka bonang penerus lan beroktaf tengah nganthi oktaf kang dhuwur, bonang
barung punika instrumen pambuka wonten ing ansambel, lan Bonang panerus ukurane
luwih cilik nanging oktaf nipun dhuwur,
irama ingkang dipun asilaken kaliyan bonang panerus dua kali luwih cepat saking
bonang barong.
Dipun tingngali saking bentukipun
slenthem ugi kalebet jenis gender lan ugi sering disebut gender
panembung. nanging slenthem terdiri dari bilah-bilah padha akehe kaliyan
bilah saron. Yen dihubungaken kaliyan instrumen saron slenthem iki duweni
oktaf paling cendhek.
Dipun tingali saking bentuk kenong
mirip kalian gong, nanging kenong ditata horisontal sing disusun ing dhuwur
tali sing malang ana ing bingkai kayu.
Kethuk bentuk lan fungsine padha
karo kenong nanging bentenipun yaiku saking irama wektu alat musik tradisional iki
ditabuh.
Gambang terdiri dari bilahan-bilahan
nanging bilahan kasebut saking kayu sing dibingkai padha gerobogan.
Bilahan ana ing gambang jumplahe 17-20 bilah,
Instrumen sing digawe saka rong
kawat sing diregangkan ana ing selajur kayu sing duweni bentuk kaya ati sing
ditutup kaliyan babad sapi.
Siter kang sumber suara iramanya
saking kawat sing cara maine dipetik. siter ana telung jenis yaiku, siter, siter penerus lan siter clempung.
Suling digawe saka pring utawa paralon sing
dibolongi kagem penentu utawa batas nada. Cara migunakaken suling yaiku
disebul utawa ditiup. Suling ana rong jenis yaiku, suling slendro kang
duwe 4 bolongan (lubang) sing jarak bolongane padha lan Suling Pelog duweni 5
bolongan (lubang) nanging jarak bolongane berbeda-beda. Ana uga sing
duweni 6 bolongan (lubang) lan fungsine padha kaliyan Suling Pelog dan juga
Slendro.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar