Selasa, 24 Januari 2017

PERANGAN GAMELAN

PERANGAN GAMELAN
1.      Gendang/Kendhang

Gendang (bahasa melayu) utawa Kendhang ing bahasa Jawa digawe saka kulit kewan kayata sapi, kebo lan liya-liyane.
Kendhang salah satunggaling alat music kang penting krana kendhang dipun ginakaken ngatur irama. Cara ngginakaken Kendhang yaiku ditabuh kaliyan tangan tanpa nginakaken alat bantu.
Wonten tigang jenisin kendhang ingkang dipun ginakaken yaiku kendang ketipung, kendang ciblon/kebar. Lan ingkang kaping tiga kendang gedhe uatawa  kendang kalih.

2.      Peking, Saron dan Demung
Alat puniki duweni bilahan-bilahan kang disusun wonten ing bingkai kayu lan ana enam bilah wonten ugi ikang pitung bilah.  Kagunaan saking tigang alat punika yaiku dados resonator.
Cara ngginakaken  Instrumen punika yaiku ditabuh kaliyan migunakaken pemukul ingkang dipun damel kaliyan kayu.  Ingkang dipun tingali saking ukuran lan fungsinipun, instrumen iki duweni tigang jenis yaiku demung (alat sing paling gedhe), saron (berukuran sedang) dan, peking (sing paling cilik).

3.      Gong dan Kempul
Gong
Gong dipun ginakaken dados tanda awal lan akhir saking gendhing, mula gong punika menehi kaseimbangan wonten ing lirik gendhing ingkang dhawa.
Gong ana rong macem yaiku : gong ageng ( ukuranne rada gedhe) lan gong suwukan / gong siyem (ukurannya sedang utawa cilik saking gong ageng).
Kempul
Kempul uga duweni bentuk kaya Gong naming ukuranipun cilik-cilik.  Kempul duweni fungsi penanda aksen-aksen ingkang wigati ana ing sajroning ukara ing gendhing.  Wektu lagi nggending kempul dilakokake kaliyan nada ingkang pada karo nada balungan, ewadene kempul uga saged dhisiki  nada balungan.

4.      Bonang
Bonang ana rong jenis yaiku bonang barung lan bonang panerus. Sing bedakaken saking rong jenis boning mau yaiku ukuran lan cara migunakaken.
Bonang barung ukurane luwih gedhe saka bonang penerus lan beroktaf tengah nganthi oktaf kang dhuwur, bonang barung punika instrumen pambuka wonten ing ansambel, lan Bonang panerus ukurane luwih cilik nanging  oktaf nipun dhuwur, irama ingkang dipun asilaken kaliyan bonang panerus dua kali luwih cepat saking  bonang barong.

5.      Slenthem
Dipun tingngali saking bentukipun slenthem ugi kalebet jenis gender lan ugi sering disebut gender panembung.  nanging slenthem terdiri dari bilah-bilah padha akehe kaliyan bilah saron.  Yen dihubungaken kaliyan instrumen saron slenthem iki duweni oktaf paling cendhek.

6.       Kethuk dan Kenong
Dipun tingali saking bentuk kenong mirip kalian gong, nanging kenong ditata horisontal sing disusun ing dhuwur tali sing malang ana ing bingkai kayu.
Kethuk bentuk lan fungsine padha karo kenong nanging bentenipun yaiku saking irama wektu alat musik tradisional iki ditabuh.

7.      Gender
Gender menika terdiri saking bilahan metal kang ditata ana ing dhuwur tali  kaliyan bumbung-bumbung resonator.  Cara memainkan gender yaiku ditabuh kaliayan migunakaken alat sing bentuke bunder lan dilapisi kaliyan kain lang nduweni cekelan kang cendhek.   Kayadene boning, gender ugi ana rong jenis yaiku barung dan panerus.

8.      Gambang
Gambang terdiri dari bilahan-bilahan nanging bilahan kasebut saking kayu sing dibingkai padha gerobogan.  Bilahan ana ing gambang jumplahe 17-20 bilah,

9.      Rebab
Instrumen sing digawe saka rong kawat sing diregangkan ana ing selajur kayu sing duweni bentuk kaya ati sing ditutup kaliyan babad sapi.

10.  Siter
Siter kang sumber suara iramanya saking kawat sing cara maine dipetik. siter ana telung jenis yaiku, siter, siter penerus lan siter clempung.

11.  Suling
Suling digawe saka pring utawa paralon sing dibolongi kagem penentu utawa batas nada.  Cara migunakaken suling yaiku disebul utawa ditiup.  Suling ana rong jenis yaiku, suling slendro kang duwe 4 bolongan (lubang) sing jarak bolongane padha lan Suling Pelog duweni 5 bolongan (lubang) nanging jarak bolongane berbeda-beda.  Ana uga sing duweni 6 bolongan (lubang) lan fungsine padha kaliyan Suling Pelog dan juga Slendro.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar